Regelmatig worden er vragen gesteld over de toepassing en het gebruik van AX-filters bij adembescherming. Daarnaast is in het algemeen weinig bekend over de eisen die aan AX-filters gesteld moeten worden. Aanleiding om hier meer aandacht aan te besteden.

Toepassing en gebruik van AX-filters

Het probleem

De problematiek wordt veroorzaakt door organische gassen en dampen met een laag kookpunt (kookpunt <65 graden Celcius). Deze gassen en dampen worden bij een A-filter moeilijker afgevangen en hechten zich slechter aan het actieve kool van het filter. Bij een A-filter kunnen deze gassen en dampen snel en plotseling doorslaan. Dit kan vooral een gevaar betekenen bij gassen en dampen met een lage grenswaarde en een lage reukgrens. 

De norm

In de “EU-norm 14387:2004+A1:2008 Ademhalingsbeschermingsmiddelen – Gasfilter(s) en combinatiefilter(s) – Eisen, beproeving, merken” worden de nadere technische eisen gesteld voor AX-filters. Zo worden vanuit de norm vier type AX-filters aangegeven, namelijk AX als afzonderlijk filter en AX-filter in combinatie met een deeltjesfilter P1 t/m P3. De capaciteit van het AX-filter moet minimaal aan de volgende eisen voldoen.

  • Type filter: AX
  • Test gas: Dimethylether
  • Minimum doorbraaktijd: 50 minuten
  • Testgas concentratie in lucht: 0,05% volume
  • Doorbraak concentratie: 5 ml/m3

 

  • Type filter: AX
  • Test gas: Isobutaan
  • Minimum doorbraaktijd: 50 minuten
  • Testgas concentratie in lucht: 0,25% volume
  • Doorbraak concentratie: 5 ml/m3

In de “EU-norm 529:2005 Keuze, gebruik onderhoud van adembescherming” wordt nader ingegaan op de toepassing en gebruik van AX-filters. Hierbij wordt vooral gewezen op de gebruikersinstructie van de fabrikant. Zo mogen AX-filters alleen eenmalig gebruik worden voor een korte duur (gemiddeld tussen de 40 en 60 minuten aaneengesloten). Ze moeten per shift worden vervangen. Daarbij zijn AX-filters alleen geschikt voor enkelvoudige stoffen en niet voor mengsels van stoffen. Verder is het gebruik van AX-filters afhankelijk van de groep van organische gassen en dampen met een laag kookpunt (<65 graden Celcius), ook wel groep van “laagkokers” genoemd.

AX-filter: 4 groepen laagkokers

Er zijn 4 groepen van “laagkokers” vastgesteld. Nadere informatie over deze groepen is te vinden in de publicatie van Deutsche Gesetzliche Unfallversicherung e.V. In deze publicatie worden de volgende maximale inzettijden genoemd van een AX-filter:

  • Groep 1: 100 ml/m3 maximaal 40 minuten
  • Groep 1: 500 ml/m3 maximaal 20 minuten
  • Groep 2: 1000 ml/m3 maximaal 60 minuten
  • Groep 2: 5000 ml/m3 maximaal 20 minuten

Bij groep 3 van de “laagkokers” wordt een B of K filter geadviseerd en géén AX-filter.

Bij groep 4 van de “laagkokers” mogen géén gasfilters worden toegepast maar ademlucht onafhankelijke adembescherming.

Kortom het gebruik van AX-filters is ook afhankelijk van het soort organische gassen en dampen met een laag kookpunt.

Meer informatie?

Contactpersoon: Jos Putman, Hoger Veiligheidskundige M +31 (0)6 539 39 119 of E j.putman@intersafe.eu of gebruik ons contactformulier.