De nieuwe pbm-verordening. “Een ‘saai’ verhaal over wetgeving”.

Er is al veel over gezegd en geschreven: de ‘nieuwe’ pbm-verordening. Toch heerst er nog steeds onduidelijkheid in de markt. Wat houdt de verordening precies in? Wat zijn de veranderingen? En mogen persoonlijke beschermingsmiddelen (pbm) met een certificering volgens de oude richtlijn straks nog wel gebruikt worden? De pbm-verordening in vogelvlucht…

“Het is een ‘saai’ verhaal over wetgeving”, zegt Oscar Breure met een knipoog. “Nee hoor, maar zo ervaren mensen het soms wel. Dat komt vooral omdat het best ingewikkeld is en omdat de verordening soms op verschillende manieren kan worden geïnterpreteerd.” Guido van Duren beaamt dat: “In mijn tijd als voorzitter bij de European Safety Federation (ESF) legden we al de basis voor deze verordening. Dat was vanaf 2011. We zijn dus al heel wat jaren bezig.”

Oud en nieuw

Vanaf de eerste publicatie (31 maart 2016) duurt het ruim zeven jaar voordat de overgang van de oude richtlijn 9/686/EEG naar de nieuwe Europese verordening 2016-425 compleet is. Op 21 april 2016 werd de verordening officieel gepubliceerd, maar fabrikanten, importeurs, distributeurs en keuringsinstanties kregen nog twee jaar om zich voor te bereiden. Pas sinds 21 april 2018 is de verordening volledig van kracht. “En nu zitten we in een overgangsjaar”, schetst Oscar. Tot 21 april 2019 mogen bedrijven zelf kiezen of ze hun producten laten toetsen en certificeren volgens de oude Europese-richtlijn of volgens de nieuwe EU-verordening.’

Na 21 april 2019 mogen alleen nog persoonlijke beschermingsmiddelen (pbm) op de markt worden gebracht die voldoen aan de nieuwe pbm-verordening. Maar dat betekent niet dat pbm met een ‘oud’ certificaat na die datum niet meer gebruikt mogen worden. “Het gaat om het moment dat een product op de markt is gebracht”, legt Guido uit. “Producten die voor 21 april 2019 op de markt komen  en voldoen aan de oude richtlijn, mogen ook daarna nog volgens de oude richtlijn verkocht worden. In principe zolang de voorraad strekt en zolang de vervaldatum van de pbm nog niet verstreken is.” Met een glimlach: “Producten die voorheen veilig waren, zijn niet ineens onveilig met het ingaan van de nieuwe verordening!”

Extra speelruimte

De geldigheid van certificaten is meteen één van de grootste veranderingen in de nieuwe verordening. Producten moeten elke vijf jaar opnieuw gecertificeerd worden. De verordening is hiermee beter in overeenstemming met andere Europese product wetgevingen zoals die voor medische hulpmiddelen. Producten met een certificering volgens de oude richtlijn voldoen nog tot 21 april 2023, tenzij de bewuste certificering eerder vervalt.

Guido: “De voornaamste reden voor deze termijn is dat de keuringsinstanties (notified bodies) niet de capaciteit hebben om ruim 200.000 pbm binnen een jaar opnieuw te testen en te certificeren. We kunnen de markt niet stil leggen, vandaar dat er voor deze extra speelruimte tot april 2023 is gekozen.” Dit heeft ook een ander gevolg: Vanaf 21 april 2019 is het verplicht altijd een conformiteitsverklaring bij de pbm te leveren (of verwijzing hiernaar in degebruiksaanwijzing). Hierin verklaart de fabrikant dat het product voldoet aan de nieuwe verordening. Maar dit kan nog wel op basis van een oud certificaat.

Betrouwbaar

Waar voorheen vrijwel alle verantwoordelijkheden bij de fabrikant lagen, beschrijft de nieuwe verordening ook de verantwoordelijkheid voor een importeur of distributeur. Intersafe wordt geacht al haar producten te controleren. “Een paar jaar geleden zijn we daarom al begonnen steekproefsgewijs de verpakkingen, gebruiksaanwijzingen en conformiteitsverklaringen van onze producten te checken”, beschrijft Oscar. “Is de informatie volledig en is alles beschikbaar in de talen van de landen waaraan wij leveren?” Bij nieuwe producten checkt Intersafe van tevoren of ze aan alle eisen van de nieuwe pbm-verordening voldoen. Handschoenen waarin leer is verwerkt bijvoorbeeld, laten ze door een onafhankelijke instantie zelfs extra testen op aanwezigheid van het giftige chroom (VI). Guido bevestigt dit: “Intersafe is verplicht ons te controleren. En daar is iedereen bij gebaat, omdat pbm er alleen maar veiliger van worden.”

Ook moeten fabrikanten met de nieuwe verordening bewijzen dat hun producten niet alleen op het moment van certificering voldoen, maar altijd. Zo blijven de fabrikanten die hun processen en procedures op orde hebben uiteindelijk over. Dit komt de kwaliteit van de producten ten goede. Toch houdt ook de klant een verantwoordelijkheid, vinden beide heren. “Check altijd of de conformiteitsverklaring aanwezig is en klopt, controleer de gebruiksaanwijzing en kijk of er een CE-merk op het product staat. En het belangrijkste: doe alleen zaken met goede en betrouwbare fabrikanten en distributeurs!” Met deze nieuwe pbm-verordening zijn we weer een stap dichter bij veiligere producten voor al onze klanten.