Beschermende kleding bij koud en guur weer

Echt lage temperaturen komen in het najaar en de winter de laatste jaren in Nederland en België niet veel voor. Ongeveer 10% van de totale werktijd wordt een temperatuur onder de 0°C gemeten. Het is niet zozeer de lage temperatuur, alswel de neerslag en wind die bij werkzaamheden in de open lucht de koudebelasting bepalen. Als onvoldoende beschermende kleding wordt gedragen en de kleding doorweekt wordt, staat het lichaam snel veel warmte af, omdat warmte door water zo’n 25 keer beter geleid wordt dan door lucht. Daarnaast zijn, op donkere dagen bij werkzaamheden buiten, personen minder goed zichtbaar. Goede beschermende kleding tegen regen, wind, kou en met een hoge zichtbaarheid is dus essentieel voor de veiligheid en gezondheid.1)

Klimaat

Nederland kent volgens het Köppen-systeem2) een gematigd zeeklimaat (type Cfb) met relatief milde winters, milde zomers en neerslag gedurende het hele jaar. Gemiddeld valt er gedurende 7% van de tijd in Nederland neerslag in de vorm van regen, sneeuw, ijzel of hagel en dat staat gelijk aan ongeveer één uur en veertig minuten neerslag per dag. In totaal valt er op jaarbasis gemiddeld zo’n 700 tot 800 millimeter aan neerslag. De laatste jaren hebben we vooral te maken met zachte winters met gemiddelde temperaturen van 6,5 graden Celcius, terwijl 3,5 graden Celcius gemiddeld normaal is. Voor de toekomst wordt er een zachter klimaat voorspeld, maar ook extremer weer met veel neerslag.

Arbeidsomstandigheden bij koud en guur weer

Koud en guur weer is vooral te verwachten in het najaar, de winterperiode en in het vroege voorjaar, waarbij met name ook de donkere dagen goed merkbaar zijn. Dit brengt voor mensen die in de buitenlucht werken echter ook gevaren met zich mee. Zoals onvoldoende zichtbaar zijn bij uitvoerende werkzaamheden langs de wegen, op het water, en op vliegvelden, industrieterreinen, bouwplaatsen of langs het spoor. Het niet goed zichtbaar zijn komt niet alleen door de duisternis, maar wordt vooral veroorzaakt in combinatie met slecht weer zoals regen, sneeuw en mist.

Door ijsvorming zoals bij nachtvorst en sneeuw ontstaat gladheid waardoor er risico’s ontstaan op uitglijden en vallen. Niet alleen voor mensen, maar ook voor dieren zoals bij een paardenhouderij en in de agrarische industrie. Naast het ijsvrij houden van doorgaande looppaden en gladheidsbestrijding door middel van wegenzout, is het dragen van goed veiligheidsschoeisel met een anti-slip zool noodzakelijk. Zo zijn er veiligheidslaarzen verkrijgbaar die bescherming geven tegen koude (tot zelfs -25 graden Celsius) en voorzien zijn van een anti-slip profiel voor bij gladheid. Van belang hierbij is wel dat veiligheidslaarzen voldoen aan de norm EN 20375:2011 voor veiligheidsschoeisel.

Gevaren voor de gezondheid

Als de thermische belasting van het lichaam door de kou groot is door lage temperatuur, veel wind in combinatie met neerslag en onvoldoende maatregelen zijn genomen zoals bijvoorbeeld het gebruik van de juiste beschermende kleding, kunnen gezondheidsproblemen ontstaan. Dat is het eerst te merken aan een gevoel van onbehagen. Vervolgens merkt men dat bepaalde taken niet meer kunnen worden uitgevoerd door bijvoorbeeld een verminderde vingervaardigheid. In ernstige gevallen kan een vorm van onderkoeling of koudeletsels plaatsvinden. Maar ook bij langdurige blootstelling aan vocht en koude kunnen op termijn gezondheidsproblemen ontstaan. Door bijvoorbeeld te lang met natte sokken en onderkleding door te blijven werken, zal de kans op lichamelijke klachten toenemen en een verhoging geven van het ziekteverzuim. Vooral bij zware arbeid in een koude omgeving kan door transpiratievocht bij een pauze
van de werkzaamheden een sterke afkoeling ontstaan. Door het dragen van goede vochtregulerende onder- en bovenkleding kan een te sterke afkoeling voorkomen worden. Van belang is dat er niet doorgewerkt wordt in de kou met natte kledingstukken.

Keuze van beschermingsmiddel

De keuze van persoonlijke beschermingsmiddelen (pbm) bij koud en guur weer dient in eerste instantie te worden vastgesteld vanuit de Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E), waarbij ook specifiek rekening dient te worden gehouden met de gevaren bij donker, guur en koud weer in combinatie met regen, sneeuw of mist.

Regenkleding

Regenkleding is een belangrijk onderdeel van het kledingpakket voor iedereen die buiten werkt. Bij regenkleding spelen twee belangrijke zaken een rol. Dit zijn de waterdichtheid en het ademend vermogen. De Europese norm NEN-EN 343:2003+A1:2007 en Beschermende kleding – Bescherming tegen regen is gericht op regenkleding, ofwel de bescherming tegen natte weersomstandigheden. De stof van de kleding wordt getest op waterdichtheid en ademend vermogen. En wanneer de kleding aan de minimumeisen voldoet, wordt een klasse aan de kleding toegekend. Een hogere klasse staat dan voor een betere bescherming tegen natte weersomstandigheden. Regenkleding die tenminste aan de minimumeisen voldoet, is herkenbaar aan een speciaal daarvoor ontwikkeld symbool.

Waterdichtheid (x)
De waterdichtheid van regenkleding wordt bepaald door de stof van de kleding waarbij wordt bepaald hoeveel waterdruk de stof kan tegenhouden voordat de binnenzijde nat wordt. In het symbool is de waterdichtheid aangegeven op de plaats van x met een getal van 1 tot en met 3, waarbij het getal staat voor de klasse.

Ademend vermogen (y)
Het ademend vermogen van de stof is de hoeveelheid vocht die van binnenuit naar buiten kan worden afgevoerd. Hierbij gaat het vooral om transpiratievocht (zweet) of condens. Bij comfortabele regenkleding is er aan de binnenzijde zo weinig mogelijk condens of zweet aanwezig. In het symbool is het ademend vermogen aangegeven op de plaats van y met een getal van 1 tot en met 3, waarbij het getal wederom staat voor de klasse.

Beschermende kleding tegen de kou

Voor bescherming tegen de kou zijn er twee verschillende normen, namelijk:

NEN-EN 342:2004 Beschermende kleding – Pakken en kledingstukken voor bescherming tegen kou (bescherming tegen koude omstandigheden in combinatie met vocht, temperatuur, wind lager dan -5°C).

NEN-EN 14058:2004 Beschermende kleding – Kledingstukken voor bescherming tegen een koele omgeving (voor kleding tot temperaturen > -5°C).

Hoge zichtbaarheidskleding

Kleding met hoge zichtbaarheid dient te voldoen aan de NEN-EN-ISO 20471:2013 Waarschuwingskleding met hoge zichtbaarheid.

Meer weten?

Voor meer informatie over dit onderwerp kunt u contact opnemen met uw Customer Service medewerker.